Đình Thượng làng Tự Tân

Đình làng Tự Tân thờ thành hoàng Bạch Ngọc Đại Vương, vốn là thành hoàng làng Bình Hải, quê của chiêu mộ Hoàng Văn Nhai. Tương truyền, Ngài là người châu Hoan, quận Cửu Chân (Thanh Hóa ngày nay) có công giúp Hai Bà Trưng đánh đuổi thái thú Tô Định giành độc lập dân tộc. Năm 43 sau công nguyên, nhà Hán sang xâm lược nước ta, Hai Bà Trưng thua trận tuẫn tiết, Ngài đã chiến đấu và anh dung hy sinh. Cảm kích trước tấm lòng kiên trung của Ngài, dân làng Bình Hải (nay thuộc xã Yên Nhân, huyện Yên Mô, tỉnh Ninh Bình), lập đền thờ Ngài làm thành hoàng của làng. Các triều đại phong kiến trước đây đều có sắc phong cho thần với mỹ tự là Bạch Ngọc Đại vương. Năm 1844, ấp Tự Tân lập miếu rước chân nhang thành hoàng từ quê cũ về thờ. Năm 1854, vua Tự Đức ban sắc cho dân làng Tự Tân thờ Bạch Ngọc Vương làm thành hoàng. Hàng năm, cứ đến ngày 2 tháng 2 (ngày sinh của ngài) dân làng Tự Tân lại tổ chức lễ hội để thành kính tưởng niệm Ngài và Hai Bà Trưng

Mở đầu ngày hội là việc tế lễ, rước thành hoàng diễn ra trong bầu không khí thiêng liêng, thành kính. Đó là dịp để dân làng làm lễ tạ ơn thần, kính cáo với các Ngài về thành quả lao động của mình trong một năm và cầu xin thần phù hộ cho dân làng năm tới được nhân khang vật thịnh, mùa màng tốt tươi. Sau phần tế thần, đến phần hội diễn ra sôi nổi, vui tươi, hào hứng. Kết thúc lễ hội là một cuộc lễ rước thần về nơi thờ chính đợi dịp lễ hội năm sau.

Hội làng không chỉ là những hoạt động sinh hoạt tín ngưỡng, tôn giáo mà còn là hoạt động vui chơi, giải trí, giao lưu văn hóa, thể hiện tinh thần thượng võ và nét đẹp truyền thống của nhân dân Tân Thành cần được giữ gìn và phát triển.